๐€๐‚๐ˆ๐€๐‘ ๐ฌ๐š๐ข ๐ฌ๐ž๐ง๐ญ๐ซรก๐ฅ ๐›๐š ๐ก๐š๐ซ๐ข๐ข ๐ฌ๐ข๐ฌ๐ญ๐ž๐ฆ๐š ๐š๐ ๐ซรญ๐ค๐จ๐ฅ๐š ๐ฆ๐จ๐๐ž๐ซ๐ง๐ฎ

Image

Vise-Primeiru-Ministru no Ministru Koordenadรณr ba Asuntu Ekonรณmiku, Ministru Turizmu no Ambiente, Francisco Kalbuadi Lay, konsidera ACIAR (Australian Centre for International Agricultural Research) sai sentrรกl atu harii sistema agrรญkola ida neโ€™ebรฉ modernu, produtivu, no sustentรกvel iha Timor-Leste.

โ€œ๐ˆ๐ก๐š ๐“๐ข๐ฆ๐จ๐ซ-๐‹๐ž๐ฌ๐ญ๐ž, ๐š๐ ๐ซ๐ข๐ค๐ฎ๐ฅ๐ญ๐ฎ๐ซ๐š ๐ฅ๐šโ€™รณ๐ฌ ๐ฌ๐ž๐ซv๐ข๐ฌ๐ฎ ๐๐žโ€™๐ข๐ญ, ๐ข๐๐š-๐ง๐žโ€™๐ž ๐ฆ๐š๐ค ๐ข๐ญ๐š-๐ง๐ข๐š ๐ฉ๐จ๐ฏ๐ฎ ๐ง๐ข๐š ๐ซ๐š๐š๐ง-๐ฆ๐จ๐ซ๐ข๐ฌ ๐ง๐จ ๐ข๐ญ๐š-๐ง๐ข๐š ๐ž๐ค๐จ๐ง๐จ๐ฆ๐ข๐š ๐ง๐ข๐š ๐ซ๐ฎ๐ข๐ง-๐ค๐จ๐ญ๐ฎ๐ค. ๐ˆ๐๐š-๐ง๐ž’๐ž ๐Ÿรณ ๐ฌ๐ž๐ซ๐›๐ข๐ฌ๐ฎ ๐›๐š ๐ฆ๐š๐ข๐จ๐ซ๐ข๐š ๐ข๐ญ๐š-๐ง๐ข๐š ๐ฌ๐ข๐๐š๐๐š๐ฎ๐ง ๐ฌ๐ข๐ซ๐š, ๐š๐ฉ๐จ๐ข๐š ๐Ÿ๐š๐ฆรญ๐ฅ๐ข๐š ๐ง๐จ ๐ค๐จ๐ฆ๐ฎ๐ง๐ข๐๐š๐๐ž ๐ฌ๐ข๐ซ๐š, ๐ง๐จ ๐ฌ๐š๐ข ๐ก๐š๐ง๐ž๐ฌ๐š๐ง ๐ฑ๐š๐ฏ๐ž ๐›๐š ๐ข๐ญ๐š-๐ง๐ข๐š ๐ค๐ซ๐ž๐ฑ๐ข๐ฆ๐ž๐ง๐ญ๐ฎ ๐ง๐จ ๐ฌ๐ž๐ ๐ฎ๐ซ๐š๐ง๐ฌ๐š ๐š๐ข-๐ก๐š๐ง. ๐ˆ๐ญ๐š-๐ง๐ข๐š ๐†๐จ๐ฏ๐ž๐ซ๐ง๐ฎ ๐ก๐š๐ซ๐ž๐ž ๐š๐ ๐ซ๐ข๐ค๐ฎ๐ฅ๐ญ๐ฎ๐ซ๐š ๐ก๐š๐ง๐ž๐ฌ๐š๐ง ๐ฉ๐ซ๐ข๐จ๐ซ๐ข๐๐š๐๐ž ๐ข๐๐š. ๐ˆ๐๐š-๐ง๐ž’๐ž ๐ฌ๐ž๐ง๐ญ๐ซรก๐ฅ ๐š๐ญ๐ฎ ๐ก๐š๐ฆ๐ž๐ง๐ฎ๐ฌ ๐ค๐ข๐š๐ค, ๐ก๐š๐๐ข’๐š ๐ง๐ฎ๐ญ๐ซ๐ข๐ฌ๐š๐ฎ๐ง, ๐š๐ฃ๐ฎ๐๐š ๐ž๐ฆ๐š ๐š๐ญ๐ฎ ๐š๐๐š๐ฉ๐ญ๐š ๐›๐š ๐ฆ๐ฎ๐๐š๐ง๐ฌ๐š ๐ค๐ฅ๐ข๐ฆรก๐ญ๐ข๐ค๐š, ๐ง๐จ ๐ ๐š๐ซ๐š๐ง๐ญ๐ž ๐ค๐ซ๐ž๐ฑ๐ข๐ฆ๐ž๐ง๐ญ๐ฎ ๐ข๐ง๐ค๐ฅ๐ฎ๐ณ๐ข๐ฏ๐ฎ. ๐Œ๐š๐ข๐›รฉ ๐ข๐ญ๐š ๐ฅ๐š๐›๐ž๐ฅ๐ž ๐ก๐š๐ฅ๐จ ๐ข๐๐š-๐ง๐žสผ๐ž ๐ฆ๐ž๐ฌ๐š๐ค.

๐Š๐จรฑ๐ž๐ฌ๐ข๐ฆ๐ž๐ง๐ญ๐ฎ, ๐ฉ๐ž๐ฌ๐ค๐ข๐ณ๐š, ๐ง๐จ ๐ฌ๐ž๐ซ๐›๐ข๐ฌ๐ฎ ๐ข๐ก๐š ๐ž๐ค๐ข๐ฉ๐š ๐ง๐ž’๐ž๐›รฉ ๐€๐‚๐ˆ๐€๐‘ ๐Ÿ๐จ๐ซ๐ง๐ž๐ฌ๐ž ๐ข๐ฆ๐ฉ๐จ๐ซ๐ญ๐š๐ง๐ญ๐ž ๐ญ๐ž๐›๐ž๐ฌ ๐ก๐จ๐๐ข ๐š๐ฃ๐ฎ๐๐š ๐š๐ฆ๐ข ๐š๐ญ๐ข๐ง๐ฃ๐ข ๐จ๐›๐ฃ๐ž๐ญ๐ข๐ฏ๐ฎ ๐ฌ๐ข๐ซ๐š-๐ง๐žโ€™๐ž,โ€ ๐•๐ข๐ฌ๐ž – ๐๐ซ๐ข๐ฆ๐ž๐ข๐ซ๐ฎ-๐Œ๐ข๐ง๐ข๐ฌ๐ญ๐ซ๐ฎ ๐ก๐š๐ญ๐จโ€™๐จ ๐š๐ฌ๐ฎ๐ง๐ญu ๐ง๐žโ€™๐ž ๐ฅ๐ข๐ฎ ๐ก๐ฎ๐ฌ๐ข ๐ง๐ข๐š ๐๐ข๐ฌ๐ค๐ฎ๐ซ๐ฌ๐ฎ ๐ข๐ก๐š ๐ž๐ฏ๐ž๐ง๐ญ๐ฎ ๐ก๐š๐ญ๐ฎ๐๐ฎ ๐ฉ๐ซ๐จ๐ ๐ซ๐š๐ฆ๐š ๐€๐‚๐ˆ๐€๐‘ ๐ง๐ข๐š๐ง ๐ง๐žโ€™๐ž๐›รฉ ๐ก๐š๐ฅ๐šโ€™๐จ ๐ข๐ก๐š ๐„๐ฅ๐ข๐ณ๐š๐›๐ž๐ญ๐ก ๐‘๐จ๐จ๐ฆ-๐‚๐ข๐ญ๐ฒ ๐Ÿ–, ๐Œ๐š๐ง๐ฅ๐ž๐ฎ๐š๐ง๐š, ๐ƒรญ๐ฅ๐ข, ๐ฅ๐จ๐ซ๐จ๐ง ๐Ÿ๐Ÿ— ๐€๐ ๐จ๐ฌ๐ญu ๐Ÿ๐ŸŽ๐Ÿ๐Ÿ“.

Tuir Vise-Primeiru Ministru, enkontru neโ€™e destaka dalan oioin ne’ebรฉ ACIAR ajuda ona Timor-Leste iha tinan 25 nia laran. Hamutuk ho instituisaun lokรกl sira, universidade sira, traballadรณr estensaun sira, no agrikultรณr sira, ACIAR ajuda ona hadi’a saรบde rai nian, diversidade ai-horis nian, kuidadu pekuรกria nian, kadeia valรณr sira, jestaun pรณs-kolleta nian, no agrikultura ne’ebรฉ foka ba nutrisaun.

Rezultadu sira klaru: agrikultรณr sira uza prรกtika sira ne’ebรฉ di’ak liu, peskizadรณr lokรกl sira hetan abilidade sira, no instituisaun sira sai forte no iha kapasidade liutรกn. Ida-ne’e hatudu katak siรฉnsia, parseria, no propriedade lokรกl bele nakfilak dezafiu sira ba oportunidade sira.

Nuโ€™udar Vise Primeiru Ministru, โ€œ๐ก๐šโ€™๐ฎ ๐ก๐š๐ค๐š๐ซ๐š๐ค ๐ฌ๐ฎ๐›๐ฅ๐ขรฑ๐š ๐ค๐š๐ญ๐š๐ค ๐€๐‚๐ˆ๐€๐‘ ๐ง๐ข๐š ๐ฌ๐ž๐ซv๐ข๐ฌ๐ฎ ๐ฌ๐š๐ข ๐ฌ๐ž๐ง๐ญ๐ซรก๐ฅ ๐š๐ญ๐ฎ ๐ก๐š๐ซ๐ข๐ข ๐ฌ๐ข๐ฌ๐ญ๐ž๐ฆ๐š ๐š๐ ๐ซรญ๐ค๐จ๐ฅ๐š ๐ข๐๐š ๐ง๐žโ€™๐ž๐›รฉ ๐ฆ๐จ๐๐ž๐ซ๐ง๐ฎ, ๐ฉ๐ซ๐จ๐๐ฎ๐ญ๐ข๐ฏ๐ฎ, ๐ง๐จ ๐ฌ๐ฎ๐ฌ๐ญ๐ž๐ง๐ญรก๐ฏ๐ž๐ฅ ๐ข๐ก๐š ๐“๐ข๐ฆ๐จ๐ซ-๐‹๐ž๐ฌ๐ญ๐ž. ๐†๐จ๐ฏ๐ž๐ซ๐ง๐ฎ ๐“๐ข๐ฆ๐จ๐ซ-๐‹๐ž๐ฌ๐ญ๐ž ๐ก๐ž๐ข๐ง ๐š๐ญ๐ฎ ๐ค๐จ๐ง๐ญ๐ข๐ง๐ฎ๐š ๐ฉ๐š๐ซ๐ฌ๐ž๐ซ๐ข๐š ๐›๐ž๐ฌ๐ข๐ค ๐ข๐๐š-๐ง๐žโ€™๐ž, ๐ก๐จ๐๐ข ๐ ๐š๐ซ๐š๐ง๐ญ๐ž ๐ค๐š๐ญ๐š๐ค ๐ค๐š๐๐š ๐ฉ๐ซ๐จ๐ฃ๐ž๐ญ๐ฎ ๐Ÿรณ ๐›๐ž๐ง๐ž๐Ÿรญ๐ฌ๐ข๐ฎ ๐›๐š ๐ข๐ญ๐š-๐ง๐ข๐š ๐š๐ ๐ซ๐ข๐ค๐ฎ๐ฅ๐ญรณ๐ซ ๐ฌ๐ข๐ซ๐š ๐ง๐จ ๐ค๐จ๐ฆ๐ฎ๐ง๐ข๐๐š๐๐ž ๐ซ๐ฎ๐ซรก๐ฅ ๐ฌ๐ข๐ซ๐š.โ€

Vise-Primeiru Ministru mรณs hakarak agradese ba ema hotu ne’ebรฉ ajuda organiza eventu ida-ne’e, ekipa tรฉkniku sira, peskizadรณr sira, instituisaun sira, no ekipa nasaun ACIAR nian.

โ€œ๐ˆ๐ญ๐š-๐›๐จ๐จ๐ญ ๐ง๐ข๐š ๐ฌ๐ž๐ซ๐ฏ๐ข๐ฌ๐ฎ ๐ฆ๐š๐ค๐š’๐š๐ฌ ๐ก๐ž๐ญ๐š๐ง ๐š๐ฉ๐ซ๐ž๐ฌ๐ข๐š๐ฌ๐š๐ฎ๐ง ๐›๐จ๐จ๐ญ. ๐‡๐จ ๐ข๐๐š-๐ง๐ž’๐ž, ๐ก๐š’๐ฎ ๐ง๐ข๐š ๐จ๐ง๐ซ๐š ๐›๐จ๐จ๐ญ ๐š๐ญ๐ฎ ๐จ๐Ÿ๐ข๐ฌ๐ข๐š๐ฅ๐ฆ๐ž๐ง๐ญ๐ž ๐ฅ๐จ๐ค๐ž ๐•๐ข๐ญ๐ซ๐ข๐ง๐š ๐๐ซ๐จ๐ ๐ซ๐š๐ฆ๐š ๐€๐‚๐ˆ๐€๐‘ ๐ง๐ข๐š๐ง. ๐‡๐š’๐ฎ ๐ก๐ž๐ข๐ง ๐ค๐š๐ญ๐š๐ค ๐ž๐ฆ๐š ๐ก๐จ๐ญ๐ฎ ๐ข๐ก๐š ๐ž๐ฏ๐ž๐ง๐ญ๐ฎ ๐ข๐๐š ๐ง๐ž’๐ž๐›รฉ ๐ฆ๐š๐ค๐š ๐Ÿรณ ๐Ÿ๐ฎ๐š๐ง ๐ง๐จ ๐ข๐ง๐ฌ๐ฉ๐ข๐ซ๐š๐รณ๐ซ. ๐Œ๐š๐ข ๐ข๐ญ๐š ๐š๐ฉ๐ซ๐ž๐ง๐๐ž ๐ก๐ฎ๐ฌ๐ข. ๐ˆ๐๐š-๐ข๐๐š๐ค, ๐ฌ๐ž๐ฅ๐ž๐›๐ซ๐š ๐ข๐ญ๐š-๐ง๐ข๐š ๐ฉ๐ซ๐จ๐ ๐ซ๐ž๐ฌ๐ฎ, ๐ง๐จ ๐ค๐จ๐ง๐ญ๐ข๐ง๐ฎ๐š ๐ฌ๐ž๐ซ๐ฏ๐ข๐ฌ๐ฎ ๐ก๐š๐ฆ๐ฎ๐ญ๐ฎ๐ค ๐›๐š ๐“๐ข๐ฆ๐จ๐ซ-๐‹๐ž๐ฌ๐ญ๐ž ๐ข๐๐š-๐ง๐žโ€™๐ž๐›รฉ ๐Ÿ๐จ๐ซ๐ญ๐ž ๐ฅ๐ข๐ฎ, ๐ง๐จ ๐ฌ๐ž๐ ๐ฎ๐ซ๐ฎ ๐›๐š ๐š๐ข-๐ก๐š๐ง.โ€

Australian Centre for International Agricultural Research (ACIAR), nia serbisu mak hasa’e produtividade serbisu to’os nian ba produsaun sustentรกvel, produtu nutrisaun, no seluk tan.

Iha aprezentasaun programa ACIAR nian neโ€™e hetan partisipasaun husi Embaixadora Austrรกlia iha Timor-Leste, Caitlin Wilson, Adjuntu Embaixadรณr Austrรกlia iha Timor-Leste, Edward Wilkinson, Ministru Agrikultura, Pekuรกria, Peska, no Floresta, Marcos da Cruz, Profesora Wendy Umberger, CEO husi ACIAR, bainaka distintu sira, reprezentante parseiru dezenvolvimentu, reprezentante Governu no sosiedade sivรญl.

0Shares

Ajenda

Asesu informasaun relasiona ajenda MCAE nian

Informasaun seluk ne'รฉbe iha relasaun