BNDTL s𝐞𝐢 𝐟ó 𝐤𝐫é𝐝𝐢𝐭𝐮 𝐛𝐚 𝐬𝐞𝐭ó𝐫 𝐩𝐫𝐢𝐯𝐚𝐝𝐮 𝐡𝐨𝐝𝐢 𝐤𝐨𝐧𝐭𝐫𝐢𝐛𝐮𝐢 𝐛𝐚 𝐝𝐞𝐳𝐞𝐧𝐯𝐨𝐥𝐯𝐢𝐦𝐞𝐧𝐭𝐮 𝐓𝐋 𝐛𝐚 𝐨𝐢𝐧

Image

Vise-Primeiru-Ministru (VPM) no Ministru Koordenadór ba Asuntu Ekonómiku (MKAE) no Ministru Turizmu Ambiente (MTA), Francisco Kalbuadi Lay, hateten, kriasaun Banku Nasionál Dezenvolvimentu Timor-Leste, SA (BNDTL), sei fó benefísiu ba setór privadu sira, no mós Timoroan tomak atu dudu dezenvolvimentu Timor-Leste ba oin ho lalais liu-tan.

“𝐏𝐫𝐞𝐬𝐢𝐳𝐚 𝐭𝐞𝐛-𝐭𝐞𝐛𝐞𝐬 𝐡𝐚𝐫𝐢𝐢 𝐁𝐚𝐧𝐤𝐮 𝐍𝐚𝐬𝐢𝐨𝐧á𝐥 Dezenvolvimentu Timor-Leste. 𝐍𝐞’𝐞 𝐤𝐨𝐦𝐢𝐭𝐦𝐞𝐧𝐭𝐮 𝐢𝐝𝐚 𝐡𝐚𝐡ú 𝐤𝐞𝐝𝐚𝐬 𝐡𝐮𝐬𝐢 𝐈𝐕 𝐆𝐨𝐯𝐞𝐫𝐧𝐮 𝐊𝐨𝐧𝐬𝐭𝐢𝐭𝐮𝐬𝐢𝐨𝐧á𝐥, 𝐤𝐚𝐭𝐚𝐤, 𝐓𝐢𝐦𝐨𝐫-𝐋𝐞𝐬𝐭𝐞 𝐩𝐫𝐞𝐬𝐢𝐳𝐚 𝐢𝐡𝐚 𝐁𝐚𝐧𝐤𝐮 𝐍𝐚𝐬𝐢𝐨𝐧á𝐥 Dezenvolvimentu 𝐩𝐚𝐫𝐚 𝐛𝐞𝐥𝐞 𝐟ó 𝐚𝐬𝐞𝐬𝐮 𝐤𝐫é𝐝𝐢𝐭𝐮 𝐛𝐚 𝐢𝐭𝐚-𝐧𝐢𝐚 𝐩𝐞𝐪𝐮𝐞𝐧𝐨 𝐧𝐨 𝐦é𝐝𝐢𝐨 𝐞𝐦𝐩𝐫𝐞𝐳á𝐫𝐢𝐮 𝐬𝐢𝐫𝐚, 𝐧𝐨 𝐦ó𝐬 𝐝𝐮𝐝𝐮 𝐬𝐞𝐭ó𝐫 𝐩𝐫𝐢𝐯𝐚𝐝𝐮 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐛𝐞𝐥𝐞 𝐡𝐞𝐭𝐚𝐧 𝐚𝐬𝐞𝐬𝐮 𝐝𝐢’𝐚𝐤 𝐥𝐢𝐮-𝐭𝐚𝐧 𝐛𝐚 𝐤𝐫é𝐝𝐢𝐭𝐮, 𝐧𝐮𝐧𝐞’𝐞 𝐦ó𝐬 𝐚𝐭𝐮 𝐡𝐚𝐥𝐨 𝐤𝐫𝐢𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐛𝐚 𝐭𝐫𝐚𝐛𝐚𝐥𝐥𝐮 𝐭𝐚𝐧𝐛𝐚 𝐢𝐭𝐚 𝐡𝐚𝐤𝐚𝐫𝐚𝐤 𝐫𝐞𝐝𝐮𝐬 𝐢𝐦𝐩𝐨𝐫𝐭𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐧𝐨 𝐚𝐭𝐮 𝐡𝐚𝐥𝐨 𝐦ó𝐬 𝐤𝐫𝐞𝐱𝐢𝐦𝐞𝐧𝐭𝐮 𝐛𝐚 𝐢𝐭𝐚-𝐧𝐢𝐚 á𝐫𝐞𝐚 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐬𝐞𝐥𝐮𝐤 𝐡𝐚𝐧𝐞𝐬𝐚𝐧 𝐚𝐠𝐫𝐢𝐤𝐮𝐥𝐭𝐮𝐫𝐚 𝐡𝐨 𝐬𝐞𝐥𝐮𝐤 𝐭𝐚𝐧,’’ 𝐕𝐢𝐬𝐞-𝐏𝐫𝐢𝐦𝐞𝐢𝐫𝐮-𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐮 𝐡𝐚𝐭𝐨’𝐨 𝐚𝐬𝐬𝐮𝐧𝐭𝐮 𝐧𝐞’𝐞 𝐛𝐚 𝐣𝐨𝐫𝐧𝐚𝐥𝐢𝐬𝐭𝐚 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐢𝐡𝐚 𝐒𝐞𝐦𝐢𝐧á𝐫𝐢𝐮 𝐤𝐨𝐧𝐚-𝐛𝐚 𝐊𝐨𝐧𝐬𝐞𝐢𝐭𝐮 𝐁𝐚𝐧𝐤𝐮 𝐍𝐚𝐬𝐢𝐨𝐧á𝐥 𝐃𝐞𝐳𝐞𝐧𝐯𝐨𝐥𝐯𝐢𝐦𝐞𝐧𝐭𝐮 𝐓𝐢𝐦𝐨𝐫-𝐋𝐞𝐬𝐭𝐞 (𝐒𝐞𝐦𝐢𝐧𝐚𝐫 𝐨𝐧 𝐭𝐡𝐞 𝐂𝐨𝐧𝐜𝐞𝐩𝐭 𝐨𝐟 𝐭𝐡𝐞 𝐍𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧𝐚𝐥 𝐃𝐞𝐯𝐞𝐥𝐨𝐩𝐦𝐞𝐧𝐭 𝐁𝐚𝐧𝐤 𝐨𝐟 𝐓𝐢𝐦𝐨𝐫-𝐋𝐞𝐬𝐭𝐞) 𝐧𝐞’𝐞𝐛é 𝐡𝐚𝐥𝐚’𝐨 𝐢𝐡𝐚 𝐬𝐚𝐥𝐚𝐮𝐧 𝐀𝐮𝐝𝐢𝐭𝐨𝐫𝐢𝐮𝐦 𝐊𝐚𝐲 𝐑𝐚𝐥𝐚 𝐗𝐚𝐧𝐚𝐧𝐚 𝐆𝐮𝐬𝐦ã𝐨 𝐢𝐡𝐚 𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭é𝐫𝐢𝐮 𝐅𝐢𝐧𝐚𝐧𝐬𝐚 𝐢𝐡𝐚 𝐀𝐢𝐭𝐚𝐫𝐚𝐤 𝐋𝐚𝐫𝐚𝐧, 𝐃𝐢𝐥𝐢, 𝐒𝐞𝐬𝐭𝐚, 𝟎𝟏 𝐀𝐠𝐨𝐬𝐭𝐨 𝟐𝟎𝟐𝟓.

Vise-Primeiru-Ministru (VPM) no Ministru Koordenadór ba Asuntu Ekonómiku (MKAE) no Ministru Turizmu Ambiente (MTA), Francisco Kalbuadi Lay hatutan, kriasaun Banku Nasionál Dezenvolvimentu nu’udar serbisu ekipa ministériál sira hanesan, Ministériu Koordenadór ba Assuntu Ekonómiku (MKAE) ne’ebé kompostu husi Ministériu Agrikultura no Peska (MAP), Ministériu Transporte no Komunikasaun, no Ministériu Planeamentu no Investimentu Estratéjiku inklui Ministériu Finansa.

Banku Nasionál Dezenvolvimentu Timor-Leste hanesan instituisaun finanseira ida ba ekonomia no dezenvolvimentu nasionál Timoroan nian, no ne’e la’ós banku komersiál.
Hafoin semináriu ne’e tama kedas ba aprovasaun lei bankária nian no submete kedas ona ba Banco Central de Timor-Leste (BCTL).

Benefísiu husi kriasaun Banku Nasionál Dezenvolvimentu mak povu tomak bele asesu ba kapitál sira ne’ebé eziste.
“𝐁𝐚𝐧𝐤𝐮 𝐧𝐞’𝐞 𝐤𝐫𝐢𝐚 𝐛𝐚 𝐞𝐦𝐚 𝐡𝐨𝐭𝐮 𝐛𝐞𝐥𝐞 𝐢𝐡𝐚 𝐚𝐬𝐞𝐬𝐮 𝐤𝐫é𝐝𝐢𝐭𝐮, 𝐧𝐨 𝐦ó𝐬 𝐛𝐞𝐥𝐞 𝐚𝐣𝐮𝐝𝐚 𝐩𝐫𝐨𝐣𝐞𝐭𝐮 𝐬𝐢𝐫𝐚 𝐧𝐞’𝐞𝐛é 𝐡𝐚𝐥𝐨 𝐡𝐨 𝐬𝐮𝐬𝐭𝐞𝐧𝐭á𝐯𝐞𝐥, 𝐧𝐨 𝐦𝐨𝐬 𝐚𝐣𝐮𝐝𝐚 𝐡𝐨𝐝𝐢 𝐤𝐫𝐢𝐚 𝐫𝐞𝐬𝐞𝐢𝐭𝐚 𝐟𝐨𝐮𝐧 𝐢𝐝𝐚 𝐛𝐚 𝐄𝐬𝐭𝐚𝐝𝐮.”

BNDTL nia natureza mak hanesan instituisaun finanseira ida ba kréditu de’it, la iha depózitu, no Banku Nasional Komérsiu Timor-Leste, hanesan banku komersiál ida mak bele halo depózitu.

𝐏𝐫𝐨𝐬𝐞𝐬𝐮 𝐟𝐨𝐫𝐦á𝐥 𝐡𝐚𝐫𝐢𝐢 𝐁𝐚𝐧𝐤𝐮 𝐍𝐚𝐬𝐢𝐨𝐧á𝐥 𝐃𝐞𝐳𝐞𝐧𝐯𝐨𝐥𝐯𝐢𝐦𝐞𝐧𝐭𝐮 𝐓𝐢𝐦𝐨𝐫-𝐋𝐞𝐬𝐭𝐞 𝐧𝐢𝐚𝐧 𝐡𝐚𝐡ú 𝐡𝐨 𝐚𝐩𝐫𝐨𝐯𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐡𝐨𝐬𝐢 𝐊𝐨𝐧𝐬𝐞𝐥𝐥𝐮 𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐮, 𝐛𝐚 𝐑𝐞𝐳𝐨𝐥𝐮𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐤𝐨𝐧𝐚-𝐛𝐚 𝐩𝐥𝐚𝐧𝐮 𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐛𝐚 𝐤𝐫𝐢𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐁𝐚𝐧𝐤𝐮 𝐧𝐞’𝐞. 𝐑𝐞𝐳𝐨𝐥𝐮𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐧𝐞’𝐞 𝐡𝐞𝐭𝐚𝐧 𝐚𝐩𝐫𝐨𝐯𝐚𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐢𝐡𝐚 𝐫𝐞𝐮𝐧𝐢𝐚𝐮𝐧 𝐞𝐬𝐭𝐫𝐚𝐨𝐫𝐝𝐢𝐧á𝐫𝐢𝐚 𝐢𝐡𝐚 𝐥𝐨𝐫𝐨𝐧 𝟏𝟏 𝐟𝐮𝐥𝐚𝐧 𝐌𝐚𝐢𝐮 𝐭𝐢𝐧𝐚𝐧 𝟐𝟎𝟏𝟎, 𝐧𝐨 𝐝𝐞𝐭𝐞𝐫𝐦𝐢𝐧𝐚 𝐞𝐬𝐭𝐫𝐮𝐭𝐮𝐫𝐚 𝐣𝐞𝐫á𝐥 𝐢𝐧𝐬𝐭𝐢𝐭𝐮𝐢𝐬𝐚𝐮𝐧 𝐟𝐮𝐭𝐮𝐫𝐮 𝐧𝐢𝐚𝐧.

Iha mandatu IV Governu Konstitusionál nia objetivu, ho inisiativa ida ne’e, atu hametin setór privadu. Liután, programa Governu ida-ne’e nian subliña faktu katak setór privadu nu’udar parseiru esensiál iha dezenvolvimentu nasionál “tanba nia hamosu rikusoin no empregu iha li’ur hosi atividade no estrutura sira Estadu nian.”

Komponente importante ida maka harii banku ida ne’ebé bele kria liña kréditu ida ne’ebé enkoraja no estimula emprezáriu nasionál sira hodi kumpri sira nia knaar nu’udar parseiru dezenvolvimentu Governu nian”.
Iha tempu ne’ebé nasaun komprometidu no promove dezenvolvimentu nasionál, importante atu enkoraja investimentu públiku.

Oras ne’e daudaun Timor-Leste iha banku komersiál estranjeiru sira hala’o operasaun iha territóriu nasionál hanesan: BRI (Indonéziu), Caixa Geral de Depósitos (portugés), no Mandiri (Indonéziu).

Governu nia objetivu hodi kria Banku Nasionál Dezenvolvimentu la’ós atu kompete ho banku estranjeiru sira-ne’e, maibé atu komplementa asesu ba kréditu ba empreza rai-laran sira.

𝐍𝐮𝐧𝐞’𝐞 𝐦ó𝐬, 𝐬𝐨𝐫𝐮𝐦𝐮𝐭𝐮 𝐊𝐨𝐧𝐬𝐞𝐥𝐥𝐮 𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐮 𝐧𝐢𝐚𝐧 𝐢𝐡𝐚 𝐥𝐨𝐫𝐨𝐧 𝟑𝟎 𝐟𝐮𝐥𝐚𝐧-𝐣𝐮𝐥𝐥𝐮 𝐭𝐢𝐧𝐚𝐧 𝟐𝟎𝟐𝟓, 𝐚𝐩𝐫𝐨𝐯𝐚 𝐦ó𝐬 𝐩𝐫𝐨𝐣𝐞𝐭𝐮 𝐃𝐞𝐤𝐫𝐞𝐭𝐮-𝐋𝐞𝐢 𝐧𝐞’𝐞𝐛é 𝐤𝐫𝐢𝐚 𝐁𝐚𝐧𝐤𝐮 𝐍𝐚𝐬𝐢𝐨𝐧á𝐥 𝐃𝐞𝐳𝐞𝐧𝐯𝐨𝐥𝐯𝐢𝐦𝐞𝐧𝐭𝐮 𝐓𝐢𝐦𝐨𝐫-𝐋𝐞𝐬𝐭𝐞, 𝐒.𝐀 (𝐁𝐍𝐃𝐓𝐋), 𝐧𝐞’𝐞𝐛é 𝐚𝐩𝐫𝐞𝐳𝐞𝐧𝐭𝐚 𝐡𝐚𝐦𝐮𝐭𝐮𝐤 𝐡𝐨𝐬𝐢 𝐆𝐚𝐛𝐢𝐧𝐞𝐭𝐞 𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐮 𝐏𝐥𝐚𝐧𝐞𝐚𝐦𝐞𝐧𝐭𝐮 𝐧𝐨 Investimentu 𝐄𝐬𝐭𝐫𝐚𝐭é𝐣𝐢𝐤𝐮, 𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐚 𝐅𝐢𝐧𝐚𝐧𝐬𝐚 𝐧𝐨 𝐕𝐢𝐬𝐞-𝐏𝐫𝐢𝐦𝐞𝐢𝐫𝐮- 𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐮 𝐧𝐨 𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐮 𝐊𝐨𝐨𝐫𝐝𝐞𝐧𝐚𝐝ó𝐫 𝐛𝐚 𝐀𝐬𝐮𝐧𝐭𝐮 𝐄𝐤𝐨𝐧ó𝐦𝐢𝐤𝐮.

BNDTL hanesan instituisaun finanseira ida ho kapitál públiku ne’ebé eskluzivu, ho personalidade jurídika no autonomia administrativa, finanseira no patrimoniál, ne’ebé nia objetivu atu apoia investimentu produtivu no hasa’e kreximentu ekonómiku sustentável país nian.

Tuir diploma ne’ebé daudaun ne’e aprova, BNDTL iha misaun atu kompleta falla merkadu nian iha asesu ba finansiamentu médiu no tempu naruk, promove solusaun adekuada ba nesesidade komunidade emprezariál timoroan, liuliu iha setór ne’ebé konsidera estratéjiku, hanesan agrikultura, indústria transformadora, turizmu, infraesrutura no servisu sosiál sira.
Banku ne’e bele mós hala’o funsaun iha jestaun fundus estratéjikus, tuir mandatu Governu nian, nune’e asegura ninia sustentabilidade iha futuru no neutralidade orsamentál.
Diploma ne’e estabelese mós katak kapitál sosiál inisiál ne’ebé fiksa iha dolar amerikanu millaun 30, ne’ebé Estadu maka subskreve tomak.

0Shares

Ajenda

Asesu informasaun relasiona ajenda MCAE nian